بیش فعالی جنسی یا هایپرسکسولیته، یک اختلال رفتاری است که با میل جنسی شدید و غیرقابل کنترل مشخص میشود. این میل جنسی به حدی زیاد است که در زندگی فرد اختلال ایجاد میکند و باعث مشکلاتی در روابط، کار و تحصیل میشود.
بیشفعالی جنسی، بیماری آزاردهندهای برای خود فرد و اطرافیان وی و جامعه محسوب میشود و اگر بهدرستی با آن برخورد و درمان نشود باعث بروز مشکلهای عدیدهای خواهد شد. در علم روانپزشکی این حالت، بیماری بالقوه خطرناکی به شمار میرود. مرد مبتلا به بیشفعالی جنسی ممکن است علاوه بر واردشدن به رابطه جنسی که از نظر عرف طبیعی است، وارد روابط و رفتارهای غیرطبیعی شود.
خصوصیات مردان بیش فعال
مشخصات مردانی که دارای بیشفعالی جنسی هستند، عبارت است از:
- این بیماران دارای احساس «فوریت جنسی» هستند و احساس نیاز جنسی آنها باید بلافاصله برطرف شود. معمولا این احساس قابلکنترل نیست.
- این بیماران اگرچه وارد رابطه جنسی متعدد میشوند ولی رضایت جنسی پیدا نمیکنند و ممکن است لذت جنسی را هم تجربه نکنند.
- نیاز جنسی مداوم، پایدار و کنترلنشده
- رفتار نامناسب در مواجهه با دیگران
- خودارضایی مکرر
- رفتار و صحبت هرزه
پیشنهاد مشاور: تفاوت میل جنسی زیاد و بیش فعالی جنسی
یکی از خصوصیات این بیماران این است که تمایلات جنسی آنها محدود به یک فرد نیست بلکه معطوف به هر فردی میتواند باشد. یکی از مواردی که در آن بیشفعالی جنسی زیاد دیده میشود، خانه سالمندان است. حدود ۵۰ درصد ساکنان خانه سالمندان دچار بیماری آلزایمر هستند و حدود ۴ درصد این بیماران دارای بیشفعالی جنسی یا رفتار جنسی تهاجمی هستند که باعث ایجاد آزار و اذیت برای خود، فامیل و کارکنان میشوند.
علل بیش فعالی جنسی
دانشمندان بر این عقیده هستند که علت این بیماری عدم تعادل در مواد بیوشیمیایی مغز است. سروتونین، دوپامین و نورآدرنالین از جمله رابطههای عصبی هستند که در مغز وجود دارند. این مواد بیوشیمیایی خلق و رفتارهای جنسی را کنترل میکنند. برخی علل شناختهشده در بروز این بیماری موثراست که در زیر توضیح داده میشوند ولی در تعدادی از موارد نیز بهرغم بررسیهای وسیع علتی برای آن یافت نمیشود:
- بیماری آلزایمر: یکی از علل مهم بیشفعالی جنسی بیماری آلزایمر است.
- بیماری پارکینسون: یکی از علل مهم بیماری بیشفعالی جنسی است و معمولا علت آن نیز داروهایی است که این بیماران مصرف میکنند.
- بعضی انواع صرع (تشنج یا غش): لوب گیجگاهی و لوب پیشانی مغز، میل جنسی را کنترل میکنند هر نوع بیماری در این مناطق ممکن است باعث برداشته شدن مهار جنسی و منجر به بیشفعالی جنسی شود.
- اعمال جراحی: مخصوصا جراحیهایی که روی نواحی بهخصوصی از مغز انجام میشود.
- سکته مغزی: این بیماری نواحی بهخصوصی از مغز را گرفتار میکند؛ مثلا لوب گیجگاهی مغز.
- بیماریهای خاص: برخی بیماریهای اعصاب و روان مانند اختلال دوقطبی و بیماری اماس و همینطور مصرف بعضیاز داروهای اعصاب و روان میتواند منجر به بروز بیشفعالی جنسی شود.
پیشنهاد مشاور: کنترل تمایلات جنسی ✔️ روانشناسی فشار جنسی
تشخیص
این بیماری معمولا شروع تدریجی دارد. اگر فرد احساس کند که تمایل غیر قابل کنترل و اجباری به رابطه جنسی دارد، باید بلافاصله با متخصص مربوطه مشورت کند چون با گذشت زمان بیماری تشدید مییابد.
در ادامه تعدادی سوال مطرح میشود که اگر پاسختان به هر کدام از آنها مثبت باشد، حتما باید با متخصص مربوطه مشورت کنید:
- آیا از کنترل تحریکات جنسیتان ناتوان هستید؟
- آیا رفتار جنسی شما باعث آسیب به رابطه با همسر، شغل و موقعیت اجتماعی شما شده است؟
- آیا همیشه به فکر داشتن رابطه جنسی هستید حتی اگر نخواهید به آن فکر کنید؟
- در صورت وجود هر یک از موارد زیر نیز بلافاصله به متخصص مربوطه مراجعه کنید:
- اگر رفتارهای جنسی کنترلنشده شما باعث آسیب و زیان میشود.
- اگر دچار بیماری دوقطبی هستند و رفتارهای جنسی شما قابل کنترل نیستند.
- اگر دارای افکار خودکشی هستید.
وجود برخی عوامل، فرد را مستعد ابتلا به بیشفعالی جنسی میکند که به آنها عوامل خطرساز میگویند. مهمترین آنها عبارتند از:
- سوء مصرف مواد و الکل
- داشتن یک بیماری اعصاب و روان
- سابقه سوء استفاده جنسی
- برخی علایم نیز میتوانند علایم هشداردهنده بیشفعالی جنسی محسوب شوند؛ از جمله:
- روابط جنسی هرزه و خارج از خانواده
- نداشتن رابطه عاطفی در رابطه جنسی
- خود ارضایی مکرر
- لذت بردن از آزار دادن و آزار دیدن در رابطه
عوارض بیش فعالی جنسی
بیشفعالی جنسی دارای عوارض خطرناک و گاه جبرانناپذیری است؛ از جمله: از هم پاشیدن خانواده، از دست دادن شغل، دستگیری و رفتن به زندان، اعتیاد به موادمخدر و الکل، ابتلا به بیمارهای آمیزشی مثل ایدز و هپاتیت و انتقال آن به همسر و جامعه، ابتلا به بیماریهای روانی مثل افسردگی و از دست دادن پسانداز مالی و مشکلات مالی. عوارض بیش فعالی جنسی می تواند به صورت جسمی، روانی و اجتماعی باشد. برخی از عوارض جسمی این اختلال عبارتند از:
- مشکلات جنسی، مانند اختلال نعوظ، انزال زودرس و اختلالات ارگاسم
- بیماری های مقاربتی
- سوء مصرف مواد مخدر یا الکل
- مشکلات گوارشی
- مشکلات خواب
برخی از عوارض روانی بیش فعالی جنسی عبارتند از:
- اضطراب
- افسردگی
- احساس گناه و شرم
- کاهش اعتماد به نفس
- مشکلات در روابط بین فردی
- مشکلات در کار یا تحصیل
برخی از عوارض اجتماعی بیش فعالی جنسی عبارتند از:
- مشکلات مالی
- مشکلات قانونی
- طرد شدن از خانواده و دوستان
- مشکلات در محل کار یا تحصیل
پیشنهاد مشاور: چگونه از بیماری های مقاربتی جلوگیری کنیم؟✔️ پیشگیری + درمان
تاثیر بیش فعالی بر روابط زناشویی
برخی از تأثیرات منفی بیش فعالی جنسی بر روابط زناشویی عبارتند از:
- عدم رضایت جنسی: اگر شریک زندگی فرد مبتلا به بیش فعالی جنسی میل جنسی کمتری داشته باشد، ممکن است از رابطه جنسی ناراضی باشد. این امر می تواند منجر به مشکلاتی مانند دعوا، سردی عاطفی و حتی خیانت شود.
- خیانت: افراد مبتلا به بیش فعالی جنسی ممکن است برای ارضای میل جنسی خود به روابط خارج از ازدواج روی آورند. این امر می تواند به اعتماد و احترام در رابطه آسیب جدی وارد کند.
- استرس و اضطراب: بیش فعالی جنسی می تواند منجر به استرس و اضطراب در فرد مبتلا و شریک زندگی او شود. این امر می تواند بر کیفیت زندگی و روابط زناشویی تأثیر منفی بگذارد.
- هزینه های مالی: بیش فعالی جنسی ممکن است منجر به هزینه های مالی زیادی برای فرد مبتلا شود. این هزینه ها می تواند شامل هزینه های مربوط به روابط خارج از ازدواج، هزینه های درمان و هزینه های ناشی از رفتارهای پرخطر جنسی باشد.
روانشناسی زنان بیش فعال
تجربیات زندگی نیز می توانند در بیش فعالی جنسی زنان نقش داشته باشند. به عنوان مثال، زنانی که احساس تنهایی یا نارضایتی جنسی می کنند ممکن است بیشتر در معرض رفتارهای جنسی پرخطر قرار گیرند. همچنین، زنانی که از نظر جسمی یا احساسی آسیب پذیر هستند ممکن است بیشتر در معرض سوء استفاده جنسی قرار گیرند.
عوامل محیطی نیز می توانند در بیش فعالی جنسی زنان نقش داشته باشند. به عنوان مثال، تجربیات دوران کودکی مانند سوء استفاده جنسی یا جسمی می تواند خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهد. همچنین، قرار گرفتن در معرض مواد مخدر یا الکل نیز می تواند بر میل جنسی تأثیر بگذارد و منجر به رفتارهای جنسی پرخطر شود.
درمان دارویی هایپر سکشوال
درمان بیشفعالی جنسی شامل رواندرمانی، رفتاردرمانی و دارودرمانی است که معمولا با توجه به شرایط فرد در مورد نوع درمان تصمیم گرفته میشود. در رواندرمانی و رفتاردرمانی برای مشخص شدن آثار مثبت درمان به گذشت زمان نیاز است.
اگر لازم است رواندرمانی یا رفتاردرمانی برای بیمار انجام شود، بهتر است توام با دارودرمانی باشد زیرا آثار مثبت درمان زودتر نمایان میشود و تا حدودی بیمار را از مشکلات رهایی میدهد و میتواند درمان خود را دنبال کند. گاهی لازم است این بیماران بستری و درمان شوند تا از خطرات این بیماری کاسته و بیمار تحت کنترل باشد. برای دارودرمانی انواع داروهای زیاد و موثر وجود دارند که میتوان برای بیمار تجویز کرد.
در برخی موارد، بیش فعالی جنسی ممکن است یک نشانه از یک بیماری روانی جدیتر باشد. در این موارد، درمان بیماری روانی اصلی میتواند به بهبود بیش فعالی جنسی نیز کمک کند.
اگر فکر میکنید ممکن است دچار بیش فعالی جنسی باشید، مهم است که با یک متخصص بهداشت روان مشورت کنید. درمان زودهنگام میتواند به شما کمک کند تا این اختلال را کنترل کنید و زندگی سالمتری داشته باشید.
روان درمانی
روان درمانی یک روش درمانی موثر برای بیش فعالی جنسی است. این درمان به افراد کمک می کند تا درک کنند که چرا رفتارهای جنسی بیش از حد را انجام می دهند و چگونه این رفتارها را تغییر دهند. انواع مختلفی از روان درمانی برای بیش فعالی جنسی وجود دارد، از جمله:
- درمان شناختی-رفتاری (CBT): CBT به افراد کمک می کند تا الگوهای فکری و رفتاری خود را که منجر به رفتارهای جنسی بیش از حد می شود، شناسایی و تغییر دهند.
- درمان تحلیلی یا درمان روانکاوی : این نوع درمان به افراد کمک می کند تا ریشه های رفتارهای جنسی بیش از حد خود را درک کنند.
- درمان گروهی : این نوع درمان می تواند به افراد کمک کند تا با افرادی که تجربیات مشابهی دارند ارتباط برقرار کنند و از حمایت یکدیگر بهره مند شوند.
دارودرمانی
دارو درمانی ممکن است برای برخی افراد مبتلا به بیش فعالی جنسی مفید باشد. برخی از داروهایی که ممکن است تجویز شوند عبارتند از:
- داروهای ضد افسردگی : داروهای ضد افسردگی مانند سرترالین (زولوفت) و فلووکسامین (پروزاک) می توانند به کاهش میل جنسی کمک کنند.
- داروهای ضد روان پریشی : داروهای ضد روان پریشی مانند ریسپریدون (ریسپریدون) و اولانزاپین (زیپرکسا) می توانند به کاهش میل جنسی و رفتارهای جنسی اجباری کمک کنند.
- داروهای ضد اضطراب : داروهای ضد اضطراب مانند آلپرازولام (زاناکس) و کلونازپام (کلونوپین) می توانند به کاهش اضطراب و استرس کمک کنند، که می تواند به کاهش رفتارهای جنسی بیش از حد کمک کند.
درمان بستری
در برخی موارد، افراد مبتلا به بیش فعالی جنسی ممکن است نیاز به درمان بستری داشته باشند. این نوع درمان معمولاً برای افرادی توصیه می شود که رفتارهای جنسی بیش از حد خطرناک یا مخرب دارند.
درمان بیش فعالی جنسی یک فرآیند طولانی مدت است. ممکن است لازم باشد فرد برای چند سال تحت درمان قرار گیرد تا بتواند رفتارهای جنسی خود را کنترل کند.
منبع: تریبون آزاد
بازدید: ۶۸۵۳۱۶